Św. Piotr i św. Paweł Malarstwo

José de Ribera, olej na płótnie, ok. 1616, Muzeum Sztuk Pięknych, Strasburg

Święci Piotr i Paweł byli apostołami, którzy wywarli największy wpływ na rozwój Kościoła. Współpracowali ze sobą, ale można też podejrzewać, że często zawzięcie dyskutowali, spierając się o różne szczegóły. Obraz Ribery pokazuje taką właśnie dyskusję, w której obaj święci próbują wzajemnie się przekonać do swoich racji. Między nimi na stole leży otwarta księga Pisma Świętego. Piotr (z lewej) jest spokojniejszy. Klucz, który symbolizuje jego władzę nad Kościołem, przekazaną mu przez samego Jezusa, odłożył na blat stołu. To sugeruje, że w dyskusji nie chce odwoływać się do swej władzy, gotów przychylić się do argumentów wysuwanych przez Pawła. Z zainteresowaniem spogląda na zapisaną po grecku kartkę papieru, którą podsuwa mu Paweł. Jedną ręką nawet sam ją przytrzymuje. Atrybutem Pawła są listy, które weszły w skład Pisma Świętego. Zapewne więc właśnie jeden z tych listów Paweł przedstawia Piotrowi. Swój drugi atrybut, miecz, Paweł trzyma w drugiej ręce. To zapowiedź jego męczeńskiej śmierci. Obaj święci zginęli za wiarę, ale Piotra ukrzyżowano, a Pawła – jako obywatela rzymskiego – ścięto mieczem. Święty Paweł opiera lewą rękę na otwartej księdze. Był człowiekiem wykształconym, jego myśl jest bardzo ważna dla Kościoła. Dlatego w sztuce bardzo często przedstawiano go z księgą. I chociaż rozmawia z Piotrem, to jednak patrzy wprost na nas. To wskazówka, jaką podsuwa nam artysta. Dyskusje między Piotrem i Pawłem nie były zwykłymi pogaduszkami przyjaciół. W tych dyskusjach kształtował się Kościół. Rezultat rozmów Piotra z Pawłem ma więc wpływ także na życie widzów obrazu, bez względu na to, czy są to ludzie żyjący w wieku XVII, kiedy obraz powstał, czy w wieku XXI.

(za: Leszek Śliwa, Gość Niedzielny Nr 26/2013)