Efezjanie Lectio Divina ze Św. Pawłem

Ks. Dr Hab. Prof. UO Jan Kochel

W najstarszych rękopisach brak wyraźnych adresatów tego listu – Efezjan (Ef 1,1). Było to zatem kolejne pismo ogólne skierowane do wspólnot chrześcijańskich założonych przez Apostoła w Azji Mniejszej. Pismo było jednym z czterech tzw. listów więziennych (obok Flp, Kol, Flm). W każdym z nich autor wspomina o pobycie w więzieniu: […] ja, Paweł, więzień Chrystusa dla was pogan… (3,1); […] błagam was ja, więzień w Panu, abyście postępowali w sposób godny powołania, jakim zostaliście wezwani (4,1) oraz Jestem jej posłem jako więzień (6,20; por. Flp 1,7.13n; Kol 1,24; 4,3.18; Flm 1.9n.13). W Liście do Efezjan Apostoł Narodów wskazuje na Kościół jako dom i rodzinę Boża, w której dzięki [Chrystusowi] mamy dostęp do Ojca w jednym Duchu (2,18). W braterskiej wspólnocie potrzeba wzajemnego wybaczania sobie win, łagodności i miłosierdzia (4,32).

CZYTAJ!
Ef 4,25-5,5; Mt 24,45-51

Kto jest tym wiernym i rozsądnym sługą, którego pan usta­nowił nad swoimi domownikami, aby we właściwym czasie rozdawał im pożywienie? Szczęśliwy sługa, którego pan zastanie przy tej czynności, gdy powróci. Zapewniam was: Po­wierzy mu zarząd nad całym swoim majątkiem. Lecz jeśli zły sługa pomyśli sobie: «Mój pan opóźnia się» i zacznie bić sługi swego pana oraz jeść i pić z pijakami, to jego pan na­dejdzie w nieoczekiwanym dniu i o nieznanej godzinie. Wtedy usunie go i umieści wśród obłudników. Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów.

ROZWAŻ!

Codzienne życie chrześcijan w gminach domagało się określonych zasad religijno-moralnych. Apostoł Paweł wobec grożących wspólnotom niebezpieczeństw ze strony fałszywych nauczycieli, zwodzących wiernych (4,14), eksponuje temat jedności (Ef 2,11-22; 4,3-6). Ponadto jednak wyróżnia kilka nowych zasad życia chrześcijańskiego: mówienie prawdy (4,25), unikanie gniewu (4,26), sprzeciwianie się diabłu (4,27), zakaz kradzieży, pracę własnych rąk, wspieranie potrzebujących (4,28), zakaz używania słów nieprzyzwoitych (4,29), wzajemną łagodność i miłosierdzie oraz gotowość do wybaczenia (4,30), odrzucenie goryczy, rozdrażnienia, krzyków, bluźnierstw i wszelkiego zła (4,31), życie w miłości (4,32), zakaz nierządu, nieczystości i chciwości (5,3), odrzucenie bezwstydnego postępowania, rozpusty, niedorzecznego gadania czy niestosownych żartów, skąpstwa i bałwochwalstwa (5,4n). Długa lista nakazów i zakazów winna porządkować życie świętych (braci), którzy pragną otrzymać dziedzictwo w królestwie Chrystusa i Boga.
Tytuł świętych był synonimem chrześcijan. Wszyscy, którzy wierzą, są braćmi, wybranymi i świętymi w Chrystusie (por. Dz 9,13; Rz 1,7; 12,10; 1 Tes 4,9; Tt 2,3; Hbr 13,1; Ap 15,3n; 16,5). Chodzi tu o ideał życia naśladowców Boga, postępujących jako umiłowane dzieci, [żyjące] w miłości na wzór Chrystusa (5,1n). Termin gr. hagioi wiąże się też z ideą pobożności w znaczeniu wierności wobec Boga na wzór heb. hassidim (pobożni). O życiu wiernych mówi się, że jest „pobożne” (Ef 4,24; 1 Tes 2,10) lub, przeciwnie, „świętokradcze” (1 Tm 1,9; 2 Tm 3,2).
Ewangelista pyta: Kto jest tym wiernym i rozsądnym sługą…? Kto jest tym, który stanie się uczniem królestwa Bożego?
Odpowiedź Jezusa wskazuje na człowieka, który okaże się wiernym w zarządzie nad powierzonym mu majątkiem. Na zasadzie przeciwieństwa Ewangelista ukazuje złego sługę, który myśli sobie: Mój pan opóźnia się i zacznie bić sługi swego pana oraz jeść i pić z pijakami... W tej sytuacji pan na­dejdzie w nieoczekiwanym dniu i o nieznanej godzinie. Wtedy usunie [złego sługę] i umieści [go] wśród obłudników. Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów.
Kościół potrzebuje dobrych sług, którzy będą troszczyć się o wszystkich wiernych. W powierzonym im zarządzie będą kierować się przede wszystkim łagodnością i miłosierdziem (Ef 4,32). Te cechy bowiem upodobnią ich do Jezusa, który mówił o sobie, że jest „cichy i pokornego serca” (Mt 11,29). Sługa wierny rozdaje domownikom pokarm, który podtrzymuje życie. Chrześcijaństwo widzi w tym zapowiedź obrzędu „łamania chleba” (Eucharystii). Ta prawda stale obecna jest w nauczaniu Kościoła. Papieże naszych czasów uczą: „Kościół w rzeczywistości żyje dzięki Eucharystii” (Jan Paweł II, Ecclesia de Eucharystia, nr 1). „Eucharystia jest Chrystusem, który nam się daje, buduje nas nieustannie jako swoje ciało. Dlatego w sugestywnym ruchu kołowym pomiędzy Eucharystią, która buduje Kościół i samym Kościołem, który sprawuje Eucharystię, pierwotną przyczyną jest ta, która wyraża się w stwierdzeniu: Kościół może celebrować i adorować tajemnicę Chrystusa obecnego w Eucharystii właśnie dlatego, że sam Chrystus dał się w niej pierwszy poprzez ofiarę Krzyża” (Benedykt XVI, Sacarmentum Caritatis, nr 14).
Pawłowa nauka o Kościele wzywa do nieustannego budowania jedności Ciała Chrystusowego (Ef 4,2-5; 1 Kor 8,6) wokół Eucharystii. W tym kontekście warto pytać: